#39 5 rapowych utworów, na które warto powołać się na maturze ustnej #3

Utwór kieleckiego składu Wzgórze Ya-Pa 3 na dobre wpisał się na listę legendarnych kawałków nie tylko ze względu na datę wydania, ale także przekazu, który mimo prostoty, jaką się charakteryzuje ma więcej do zaoferowania niż nie jeden poemat uwieńczony wieloma ozdobnikami. „Język polski” to 7 minut nawijki udowadniającej, że rap po polsku ma sens i brzmi równie efektownie, jak ten zza oceanu. Raperzy podkreślają, że język ojczysty jest dla nich ważny, poprzez swoje teksty ukazują jego walory. Odwołując się do produkcji kielecko-katowickiej można nawiązać do słów Mikołaja Reja „A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają” co urozmaici wypowiedź i jednocześnie rozbuduje argument o następny kontekst. Kawałek może być pomocny w tematach językowych, ponieważ w tekście występuje instrumentacja głoskowa. 

Utwór „Nic już nie muszę” jest opisem depresji, w jaką popadł raper. Kękę opowiada o typowych symptomach choroby, zwierza się słuchaczowi ze swoich myśli, podkreśla, że wszystkie codzienne czynności stały się bezsensowne.  Całe dnie spędza w łóżku, wracając myślami do okresu dzieciństwa, które charakteryzowało się niewinnością i brakiem odpowiedzialności za swoje czyny. Chcąc uciec od problemów raper, pragnie chociaż na chwilę poczuć się dzieckiem, które nie ma obowiązków i „nic nie musi”. Stąd ta prostota refrenu przypominająca śpiewanie dziecka. Kękę liczy, że wracając myślami do dzieciństwa, ominie złe wspomnienia i przypomni sobie te dobre. 

Motyw nostalgii za dzieciństwem pojawiał się również w dramacie romantycznym Zygmunta Krasińskiego ''Nie-Boska Komedia'', w której syn Hrabi Henryka będąc skazany na bycie poetą tęskni za beztroskim dzieciństwem.  

VNM widząc ludzi w autobusie w myślach, próbuje wyobrazi sobie kim są i czym się zajmują. Cały utwór opiera się na schemacie oceny podróżujących miejskim autobusem. Autor podświadomie ocena każdą osobę i snuje przypuszczenia o życiu napotkanego człowieka. VNM tym utworem udowadnia, że ludziom wydaje się, że wiedzą o kimś wszystko, a tak naprawdę w wielu przypadkach się mylą. Wersy kończące utwór „Ja opisuje ich/Oni opisują mnie” podkreślają, że sposób, w jaki postrzegamy innych, wiele mówi o nas samych, ponieważ dopasowujemy swoje domysły do rzeczy nam znanych. Świadczy to o ogólnym usposobieniu człowieka w stosunku do świata go otaczającego oraz ludzi. Podobny motyw znajduje się w dramacie symboliczno-wizyjnym „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, w którym inteligenci snują refleksje na temat chłopów, patrzą na ich życie przez pryzmat wiejskiej sielanki.